Infecties in de operatiekamer
Lees hoe u door uzelf, uw patiënten en uw personeel te beschermen tegen ziekenhuisinfecties kosten kunt besparen en onnodig lijden kunt voorkomen
We weten dat zorgverleners voortdurend onder druk staan om kosten te besparen en tegelijk de zorgstandaarden te verbeteren en kruisbesmetting te voorkomen.
Naar schatting 1 op de 20 patiënten die een operatie ondergaan, krijgt een postoperatieve wondinfectie (SSI)
Professionele zorgverleners worden regelmatig blootgesteld aan pathogenen. Door prikaccidenten, die naar schatting een miljoen keer per jaar voorkomen in Europa
De kosten van postoperatieve wondinfecties
De behandeling van postoperatieve wondinfecties is kostbaar, maar bovendien veroorzaken ze pijn en trauma bij de patiënten. Door een SSI kan een patiënt bijvoorbeeld een diepe weefselinfectie oplopen, die tot gevolg heeft dat hij/zij langer in het ziekenhuis moet blijven en daarmee beslag legt op een ziekenhuisbed dat anders voor een andere patiënt beschikbaar zou zijn geweest. Terwijl de infectie voorkomen had kunnen worden.
SSI's worden veroorzaakt door microbiële besmetting van de operatiewond. De micro-organismen kunnen op verschillende manieren in de wond terechtkomen:
- via de huid van de patiënt
- via de chirurgen en andere OK-personeel
- vanuit de lucht
- vanaf besmette oppervlakken of instrumenten die tijdens de operatie worden gebruikt
SSI's voorkomen is geen eenvoudige zaak. Zo is naar schatting een derde van de populatie van nature drager van de Staphylococcus aureus-bacterie op de huid en in de neusgaten
Ook lucht is een bron van infectie: mensen verliezen duizenden huidschilfers per minuut
Handschoenen dragen om infectie te voorkomen
Om infectie en kruisbesmetting in de OK te voorkomen, moet stilgestaan worden bij de lucht, de patiënten, het personeel, de apparatuur en de oppervlakken. Wij werken samen met professionele zorgverleners om de meest efficiënte manieren te vinden om infecties en kruisbesmetting te voorkomen.
Operatiehandschoenen
Enkele handschoenen:
Operatiehandschoenen helpen het infectierisico voor zowel professionele zorgverleners en patiënten te verminderen
Handschoenpoeder kan gebruikt worden om operatiehandschoenen gemakkelijker aan en uit te trekken. Maar het kan leiden tot verminderde weerstand tegen infecties, bacteriële verontreiniging van de omgeving, vreemd-lichaamreacties, vertraagde wondgenezing, verklevingen en granuloomvorming
Dubbele handschoenen met perforatie-indicator:
Het gebruik van dubbele handschoenen met een perforatie-indicatiesysteem – waarbij zowel boven- als onderhandschoenen worden gedragen – biedt de zorgverlener de mogelijkheid om een perforatie op te merken van zodra die ontstaat. Dit betekent dat hij/zij snel andere handschoenen kan aantrekken en doorgaan met de ingreep, zonder de bescherming tegen kruisbesmetting in gevaar te brengen
Bij een onderzoek van operatiehandschoenen bleek het detectiepercentage van perforaties tijdens de operatie in de subgroep met de indicatorhandschoenen 90,2% te zijn, vergeleken met 23% resp. 36,0% in de subgroepen die een combinatie van (twee normale) handschoenen dan wel enkele handschoenen droegen
Het is aangetoond dat gebruik van dubbele handschoenen het risico op prikaccidenten en ander scherp letsel en blootstelling aan door bloed overgedragen infecties vermindert. Een Cochrane Review uit 2014 stelt dat het gebruik van dubbele handschoenen het risico op perforatie van de onderhandschoen met 71% vermindert in vergelijking met enkele handschoenen
Inmiddels adviseren toonaangevende instanties om dubbele handschoenen te dragen bij invasieve chirurgie, bijv.:
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
- National Association of Theatre Nurses (NATN)
- Association of periOperative Registered Nurses (AORN)
- American College of Surgeons (ACS)
- Royal College of Surgeons of England
- Australian College of Operating Room Nurses
Infecties voorkomen met OK-kleding
OK-kleding speelt een belangrijke rol bij infectiepreventie – doordat ze patiënten beschermt tegen besmetting via het personeel en bijdraagt aan schone lucht in de OK.
Reusable OK-kleding
Traditionele OK-kleding van textiel wordt tussen de ingrepen door gewassen en vervolgens opnieuw gebruikt. Maar vlekken en slijtage kunnen de bescherming aantasten; de prestaties worden beïnvloed door het aantal wasbeurten en de kwaliteit van de kleding.
Single-use polypropyleen omlooppakken
Single-use omlooppakken worden na gebruik weggegooid, wat het infectierisico vermindert. Vooral polypropyleen omlooppakken zorgen voor significant minder luchtcontaminatie en bacteriële wondbesmetting dan conventionele katoenen shirts en broeken
Clean air suits
Ultraschone lucht in de OK wordt bereikt door een combinatie van laminaire luchtstroom, het aantal keren dat deuren worden geopend, het aantal mensen in de OK en clean air suits. Dit is vooral belangrijk bij orthopedische en pediatrische ingrepen en implantaties.
Clean air suits zijn specifiek ontworpen om de besmetting door via de lucht vervoerde micro-organismen afkomstig van het personeel te beperken. Ze hebben een beter beschermend effect dan een reusable systeem van katoen/polyester, en bieden hoge weerstand tegen bacteriële penetratie
Om het infectierisico te minimaliseren, zouden clean air suits gebruikt moeten worden, ook als er wel een luchtsysteem met laminaire luchtstroom aanwezig is.
Voorkomen van besmetting vanaf de huid van de patiënt
Afdeklakens en whole body washing kunnen voorkomen dat micro-organismen afkomstig van de huid van de patiënt de operatiewond besmetten en SSI's veroorzaken.
Afdeklakens
Afdeklakens blokkeren de overdracht van micro-organismen van de huid van de patiënt tijdens een operatie. Ondoordringbaar materiaal voorkomt infectie, terwijl de doeltreffende vloeistofcontrole voor een drogere werkomgeving zorgt. De meest doeltreffende afdeklakens hebben weinig onderdelen en zijn gebruiksvriendelijk – waardoor het besmettingsrisico afneemt.
De huid wassen
Het hele lichaam wassen (whole body washing) vermindert de bacteriologische belasting van de huid en daarmee uiteindelijk het risico op SSI. De huid kan op een aantal manieren gereinigd worden:
- Met water en zeep: de normale standaardprocedure om patiënten te wassen. Maar hierdoor worden de organismen gewoon verspreid, waardoor bacteriën uit ernstig gekoloniseerde gedeelten vrijkomen over het hele huidoppervlak
. - Met povidonjodium: voor de operatie het lichaam van de patiënt wassen met povidonjodium biedt enige bescherming. Maar andere producten waarmee de operatie gepaard gaat, zoals bloed, pus en vet, maken de bescherming minder doeltreffend
. - Met chloorhexidinedigluconaatoplossing: in diverse onderzoeken bleek chloorhexidinedigluconaatoplossing zorggerelateerde aandoeningen in intensive care-situaties te voorkomen
. De recentste chirurgische protocollen adviseren patiënten om tweemaal te douchen met chloorhexidinedigluconaatoplossing en ten minste één minuut te wachten voor het afspoelen . Ook huidreacties zijn hierbij minder waarschijnlijk dan bij de alternatieven .
Gerelateerde Mölnlycke-producten
'Referenties'